Przy tworzeniu instalacji elektrycznej w ogrodzie trzeba zwrócić uwagę przede wszystkim na to, aby była bezpieczna w użytkowaniu, ale i powinna też być tak skonstruowana, aby bez problemu zasilać wszystkie odbiorniki i tworzyć określone punkty elektryczne.
Najnowszy trend ogrodniczo-elektryczny kieruje uwagę na to, aby prąd w ogrodzie był rozplanowany jeszcze przed wybudowaniem domu. Daje nam to gwarancję, że instalacja elektryczna w ogrodzie będzie działać poprawnie, a na dodatek – nie naruszy struktury ogrodu, czy działki.
Napięcie – które wybrać i dlaczego?
Najistotniejszym pytaniem, na które trzeba odpowiedzieć przed założeniem instalacji elektrycznej w ogrodzie, jest napięcie zasilania. Często, klasyczne napięcie 230 V można zastąpić znacznie niższym – 24 V (co w mniej obciąży kieszeń inwestora). Niższe napięcie to przede wszystkim większe bezpieczeństwo dla ludzi i większości zwierząt.
Jeżeli potrzebne są obydwa napięcia w ogrodowej instalacji elektrycznej. Wtedy najlepiej zdecydować się na specjalny transformator separacyjny, który stanowi jedną z form ochrony przeciwporażeniowej.
W obrębie ogrodu nie budujemy instalacji trójfazowej, ponieważ napięcie, które w niej płynie to aż 400 V.
Co można zasilić niższym napięciem?
Prąd o niższym napięciu może mieć wiele zastosowań. Na przykład za jego pomocą można zasilić niewielkie pompki wodne, służące do przepompowywania wody w obrębie sztucznych oczek i strumyków. Może też służyć do zasilania elementów dekoracyjnych (o małej mocy), czy oświetlenia lub promienników grzewczych.
Dostosowując instalację elektryczną dla ogrodu, czy parku powinniśmy pamiętać, że instalacja o niższym natężeniu powinna być rozplanowana wszędzie tam, gdzie mamy do czynienia z dużą ilością wilgoci. Nie zawsze jest to możliwe. Dobrym przykładem może tutaj być zanurzeniowe pompy do wody wykorzystywane w fontannach, one wymagają napięcia 230 V. Przy takich instalacjach wymagana jest pełna hermetyczna obudowa — ze względów bezpieczeństwa.
Układanie przewodów
Niezależnie od tego, jaki poziom napięcia wybierze inwestor, zawsze trzeba pamiętać o skutecznym zabezpieczeniu przed oddziaływaniem czynników zewnętrznych. Przede wszystkim chodzi o wilgoć i czynniki mechaniczne. Właśnie dlatego przewody w ogrodzie powinny być kładzione na określonej głębokości oraz w podwójnej izolacji.
Przewody trzeba dobrać zgodnie z ich przeznaczeniem, sposobem i miejscem instalacji oraz co najważniejsze do spodziewanego obciążenia zawsze pamiętając o tym, aby ograniczyć je poprzez zastosowanie zabezpieczeń nadprądowych lub/i wkładek bezpiecznikowych. Do licznika starszego typu max. 16 mm2. Nowe liczniki umożliwiają 25 mm2 lub 35 mm2 linka. Zalecamy zastosowanie większego przekroju o jeden stopień. Dzięki temu zwiększy się wytrzymałość mechaniczną oraz zmniejszy temperaturę przewodu przy granicznych wartościach obciążenia.
Pamiętać trzeba również, że przewody, w których płynie napięcie 230 V i więcej, powinny być umiejscowione w specjalnych osłonkach, które stanowią zabezpieczenie przed silnymi oddziaływaniami mechanicznymi.
Najlepiej poprowadzić przewody w ogrodzie na głębokości około 70 centymetrów pod powierzchnią ziemi. Około 30 centymetrów wyżej, dobrze jest umieścić, niebieską folię ostrzegawczą. Dobrze się sprawdza jeżeli chodzi o względy bezpieczeństwa, ponieważ skutecznie zasygnalizuje obecność kabla. Przydatna informacja szczególnie wtedy, gdy ktoś wykonuje prace ziemne w ogrodzie np. postawienie fundamentów altany.
Zabezpieczenia
Jak już wcześniej informowaliśmy instalacja elektryczna w ogrodzie, czy parku musi być odpowiednio zabezpieczona. W tym celu stosuje się, zautomatyzowane wyłączniki, zadanie to odcięcie prądu w przypadku pojawienia się jakieś awarii lub na przykład w przypadku gdy przesyłany prąd w ogrodzie ma niewłaściwe parametry (np. zwarcie, przeciążenie).
Wymieniamy 2 rodzaje zabezpieczeń stosowane w instalacjach elektrycznych w ogrodzie i nie tylko:
Wyłączniki nadmiarowoprądowe (esy) – podstawowe zabezpieczenie w każdej instalacji domowej, czy ogrodowej. W razie potrzeby w danym obwodzie można przerwać zasilanie, w tym czasie reszta instalacji nadal działa prawidłowo. W razie awarii — wyłącznik odetnie zasilanie tylko w uszkodzonym obwodzie, a nie całym ogrodzie. Ponadto podczas instalacji dobrą praktyką jest montaż wyłącznika głównego, fachowo zwanego: rozłącznikiem izolacyjnym, pozwala on na odcięcie napięcia w całej instalacji elektrycznej w ogrodzie za jednym razem. Dobrze jest pamiętać również o tym, by podczas instalacji pozostawić rezerwę na kilka dodatkowych urządzeń.
Wyłączniki różnicowoprądowe (różnicówka) – ma za zadanie rozłączyć obwód zasilający wtedy, gdy pojawi się różnica pomiędzy prądem wpływającym wypływającym z niego. Różnica ta powstaje wtedy gdy część prądu odpływa do przewodu neutralnego, co zazwyczaj jest skutkiem wystąpienia porażenia elektrycznego. Wyłączniki te charakteryzują się określonym czasem reakcji, który nie powinien przekraczać 30 ms.
Nasza rada: wyłączniki montować wyłącznie w osobnych rozdzielniach!
Alternatywne instalacje
Jeżeli w ogrodzie chcemy tylko mieć odbiorniki o niewielkiej mocy. Dobrą alternatywą może się okazać energia słoneczna. Kupując odbornoki z zainstalowanymi panelami słonecznymi, można rozświetlić ogród wieczorem i nocą (choć światło, to nie będzie zbyt dużej mocy). Solarna energia elektryczna, to świetna alternatywa dla podświetlanych dekoracji, a także – w przypadku urządzeń do odstraszania kretów i nornic. Jeśli więc rozbudowa czy też modernizacja instalacji elektrycznej w ogrodzie, to dalekie plany, a jednocześnie chcemy mieć oświetlone drzewka, czy budynek; zawsze można skorzystać z energii solarnej.
Podsumowując
Jeżeli zależy nam na tym by nasz ogród działka czy park wyglądały świetnie nie tylko za dnia, ale i nocą. Żeby fontanna wylewała wodę, strumyk szumiał, a ścieżki były oświetlone. Najlepiej zdecydować się na zastosowanie niskiego napięcia tzw. bezpiecznego, a jeśli jest to konieczne – to nawet i napięcia 230 V.
Comments